Patient on haemodialysis with nurse

Zabieg hemodializy

Hemodializa to proces oczyszczania i filtrowania krwi za pomocą maszyny w celu usunięcia szkodliwych produktów przemiany materii oraz nadmiaru wody i soli. Hemodializa umożliwia kontrolowanie ciśnienia krwi i utrzymywanie prawidłowej równowagi istotnych substancji, takich jak potas, sód, wapń i wodorowęglany1. 
Wewnątrz aparatu służącego do hemodializy znajduje się specjalny filtr ‒ dializator. Dializator działa jak sztuczna nerka. W trakcie dializy krew jest przepuszczana przez system cienkich rurek dializatora, który wybiórczo odfiltrowuje produkty przemiany materii i nadmiar wody i pozostawia we krwi substancje niezbędne dla funkcjonowania organizmu. Następnie oczyszczona krew jest transportowana przez kolejny system rurek z powrotem do organizmy. Dializator jest podłączony do urządzenia, które monitoruje przepływ krwi, ilość produktów przemiany materii oraz określonych substancji we krwi i w płynie dializacyjnym1,2. 
Aby zapewnić odpowiedni poziom oczyszczenia krwi, konieczne jest uzyskanie dużego przepływu krwi. Dlatego ważną kwestią jest wybór naczynia krwionośnego, z którego będzie przepływać krew z organizmu pacjenta do aparatu dializacyjnego, np. nieodpowiednie w tym przypadku są małe naczynia krwionośne. Ponadto należy korzystać z naczynia o mocnych ścianach, ponieważ naczynie to będzie przez szereg lat nakłuwane igłą. W związku z tym konieczne jest wytworzenie specjalnego dostępu do krwiobiegu, który można uzyskać w wyniku wytworzenia naturalnej przetoki tętniczo-żylnej z naczyń pacjenta lub sztucznej przetoki tętniczo-żylnej z użyciem miękkiej rurki albo wprowadzenia cewnika naczyniowego2,3.  

Częstotliwość przeprowadzania zbiegu hemodializy

Zazwyczaj hemodializa przeprowadzana jest trzy razy w tygodniu; zabieg hemodializy jest zwykle przygotowywany, przeprowadzany i monitorowany w stacji dializ przez personel pielęgniarski i wykwalifikowanych techników. Każda sesja trwa 3‒5 godzin lub dłużej. W trakcie zabiegu pacjent może czytać, pisać, spać, rozmawiać lub oglądać telewizję1.
Hemodializa może także być przeprowadzana w warunkach domowych. Pacjent oraz jego opiekun muszą odbyć intensywne szkolenie w celu nabycia umiejętności przygotowania, przeprowadzenia i monitorowania zabiegu hemodializy. Ponadto w praktyce, ta opcja jest uzależniona od możliwości technicznych i warunków przestrzennych w domu pacjenta. Harmonogram zabiegów w warunkach domowych jest zbliżony do tego, obowiązującego w stacji dializ: zabieg przeprowadzany jest trzy razy w tygodniu; czas jego trwania wynosi 3‒5 godzin1,2.

schemat
Hemodializa: Krew jest wyprowadzana z organizmu pacjenta i przepływa przez aparat dializacyjny, a następnie, po oczyszczeniu z produktów przemiany materii, powraca do naczyń krwionośnych.

Źródło:
National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK)
https://www.niddk.nih.gov/health-information/kidney-disease/kidney-failure/hemodialysis

Źródło

  1. National Kidney Foundation www.kidney.org/atoz/content/dialysisinfo (Accessed 14.2.19)
  2. Jameson, Fauci et al.: Harrison´s Principles of Internal Medicine, 20th Edition, McGraw Hill 2018
  3. National Kidney Foundation www.kidney.org/atoz/content/hemoaccess (Accessed 14.2.19)